Schron nr 35 w Rudzie Śląskiej-Wirku - na liście zabytków. Kolejny kawał historii fortyfikacji uratowany

Tyle się w okolicy pozmieniało, że pamiętając ten schron z czasów "bajtla" - trudno trafić. Ale da się. Choć droga dojazdowa nie zachęca do podróży autem innym niż terenowe, a i pieszo, po deszczu, niełatwo. Schron bojowy nr 35 w Wirku, niedaleko miasteczka ruchu drogowego i toru modelarskiego za "domkami" w Wirku - właśnie trafił do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego pod numerem A/885/202. To oznacza, że kolejny punkt na mapie śląskich fortyfikacji ma szansę odzyskać dawną... betonową szarość.

To kolejny schron Obszaru Warownego „Śląsk”, stanowiący element Grupy Bojowej „Wirek”, należący do Odcinka Kochłowice, który trafił pod opiekę fanów fortyfikacji i historii. Nad tym konkretnym - pieczę roztoczyła grupa Bunkrowa Brać.

- Starania o jego przejęcie rozpoczęliśmy bodaj trzy lata temu. Po jednej z Nocy Muzeów, z grupą znajomych stwierdziliśmy, że trzeba coś zrobić w tym kierunku. By pokazać mieszkańcom Rudy Śląskiej i nie tylko, jak ciekawy jest Obszar Warowny "Śląsk" - mówi Marcin Runowski, współzałożyciel grupy Bunkrowa Brać.

Co ciekawe - obieg informacji urzędowych jest tak powolny, że dopiero dziś, od nas, Marcin dowiedział się, że ich starania o wpisanie schronu nr 35 do rejestru zabytków zakończyły się sukcesem.

Jakie plany wobec schronu nr 35?

- Postaramy się doprowadzić go do stanu pierwotnego - zrekonstruować opancerzenie schronu, odpowiednio go zabezpieczyć - wybiałkować wnętrze, odnowić zabezpieczenie stropodachu, by nie przeciekał. To zabawa na kilka lat, bo robimy to w naszym wolnym czasie i z własnych środków - podkreśla Marcin Runowski. - Jestem przekonany, że kiedy postawimy drogowskazy, tablice informacyjne o Obszarze Warownym i "odkrzaczymy" okolicę - będzie to fajne miejsce. Nie tylko do odwiedzenia, ale również spędzania wolnego czasu - na przykład przy ognisku i wojennych opowieściach.

I dodaje, że kiedy uda się doprowadzić do świetności ten schron - pomyślą nad kolejnym. Bo na terenie Rudy Śląskiej jest mnóstwo takich obiektów, które warto odrestaurować.

Schron bojowy nr 35 - dane techniczne

  • Ciężki–bojowy Typ D
  • Załoga: 9 żołnierzy
  • Rok budowy: 1937
  • Pancerze: kopuła obserwacyjno bojowa W.I. 1938 6/6
  • Położenie oraz wysokość npm: Ruda Śląska N50 16 05.5 E18 51 06.2, 260 m

Schron bojowy (nr 35) w Rudzie Śląskiej, zlokalizowany w rejonie ul. O. Kolberga, na działce ewidencyjnej nr 4072/244, obr. 0005, m. pow. Ruda Śląska (N50 16 05.5 E18 51 06.2); jest także określany jako schron bojowy B-23. Zlokalizowany jest w zachodniej części grupy bojowej, na zachodnim skraju dawnej wsi Wirek, w pobliżu Bielszowic. Został usytuowany na wzniesieniu, w otoczeniu zieleni. Niedaleko schronu przebiegała granica państwowa. Jako element układu fortyfikacji liniowych obiekt zabezpieczał kierunek pd.-zach., w tym drogę prowadzącą z Halemby. W sąsiedztwie wybudowano schron bojowo-pozorny usytuowany od strony pn.-zach. oraz schron typu polowego po stronie pd.-wsch. Obecnie obiekt otoczony jest zielenią. Po stronie południowej wytyczono przebieg Trasy N-S. Obiekt został wzniesiony w klasie odporności „D”, w konstrukcji żelbetowej monolitycznej zbrojonej prętami stalowymi. Żelbetowy strop stalowymi belkami, z zabezpieczeniem odstępów pasami z blachy stalowej. Ściany wewnętrzne wzmocniono stalową siatką przeciwodpryskową. Schron został wybudowany jako jednokondygnacyjny, na nieregularnym, wielokątnym rzucie, z zaokrąglonymi krawędziami ścian i stropu. Partie ścian od strony pn., pn.-wsch. i wsch. są odsłonięte. Strop oraz ściany od strony zach. i pd. są obsypane ziemią. W środkowej części stropu, po stronie pd.-zach. znajduje się staliwna kopuła na rzucie pierścienia (kopuła bojowa model 38, sygn. W.I. 1938 6/6). W kopule znajdują się 3 strzelnice ckm oraz otwory obserwacyjne. W środkowej części ściany pn.-wsch. znajduje się wejście główne. Po obu stronach zlokalizowane są otwory czerpni powietrza. W narożnej ścianie wsch. umieszczone jest wyjście zapasowe oraz strzelnica ckm, chroniona uskokiem ściany i okapem stropu oraz wyposażona w uskokowe zabezpieczenie przeciwrykoszetowe. Strzelnica była chroniona tarczą pancerną. Obok znajdują się otwory zrzutni łusek W elewacji pn.-zach., w uskoku ściany zlokalizowane jest kolejne wyjście zapasowe. Wyjścia ewakuacyjne mogły być wykorzystywane do ostrzału z broni ręcznej. Wejście do obiektu było chronione niezachowaną kratą przeciwszturmową. Naprzeciwko wejścia zlokalizowana jest strzelnica. W obrębie łamanego korytarza wydzielono śluzę przeciwgazową. Na końcu korytarza znajduje się pomieszczenie z wejściami do szybu kopuły (na wprost), maszynowni (po prawej) i izby załogi (po lewej). W izbie załogi znajduje się wejście do dawnej izby bojowej oraz niewielkiego pomieszczenia, w którym umieszczona jest strzelnica obrony wejścia. Obiekt był wyposażony w instalację elektryczną zasilaną agregatem prądotwórczym, instalację filtrowentylacyjną oraz instalację wodną w systemie centralnego układu chłodzenia ckm-ów. Łączność zewnętrzna była możliwa za pośrednictwem sieci telefonicznej Obszaru Warownego „Śląsk”. Łączność wewnętrzna odbywała się przez rury głosowe. Schron wyposażony był w 2 ckm (w tym jeden umieszczony na w kopule pancernej) i co najmniej 3 rkm.

Jak dojechać lub dojsć do schronu nr 35?

Najprościej dotrzeć od ulicy Kolberga w Wirku, w kierunku toru modelarskiego i dalej do Miasteczka Ruchu Drogowego. Schron jest po prawej stronie "drogi" jadąc od strony ulicy Kolberga. Niestety, póki co, droga dojazdowa nadaje się raczej dla samochodów terenowych, niewykluczone jednak, że niedługo powstanie lepszy trakt.

Subskrybuj rudzianin.pl

google news icon